Η πολιτογράφηση αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της εθνικής και κοινωνικής ζωής κάθε χώρας. Στην Ελλάδα, η πολιτογράφηση έχει ιστορική σημασία και έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της χώρας. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε την διαδικασία πολιτογράφησης αλλοδαπών με καταγωγή από χώρα εκτός της Ε.Ε., υπό το πρίσμα και των τελευταίων τροποποιήσεων του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας από τους Ν. 4735/2020, Ν. 4873/2021, Ν. 4915/2022 και την τελευταία Εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών αναφορικά με την πολιτογράφηση αλλογενών αλλοδαπών (υπ’ αριθμ. 715/18.10.2021).
Γενικότερα, Αλλογενείς αλλοδαποί, δηλαδή πολίτες Ευρωπαϊκής Ένωσης, πολίτες Τρίτων Χωρών και Ανιθαγενείς που δεν έχουν Ελληνική καταγωγή και διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στη χώρα μπορούν να αποκτήσουν την Ελληνική Ιθαγένεια με τη διαδικασία της πολιτογράφησης. Ωστόσο, η κάθε κατηγορία τελεί υπό διαφορετικές προϋποθέσεις.
Όσον αφορά την πολιτογράφηση αλλογενών με καταγωγή από χώρα εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η διαδικασία θα μπορούσε σχηματικά να διακριθεί σε τέσσερις (4) ενότητες, με την τελευταία να αποτελεί ουσιαστικά την επίτευξη του στόχου, ήτοι την κτήση της Ελληνικής ιθαγένειας και την παραλαβή της Ελληνικής ταυτότητας από το Αστυνομικό Τμήμα. Παρακάτω αναφέρονται μερικές χρήσιμες πληροφορίες – κλειδιά για τους ενδιαφερόμενους/-ες ανά ενότητα:
I. Εξετάσεις Πολιτογράφησης (Π.Ε.Γ.Π.)
Βάσει του Ν. 4735/2020 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, θεσπίστηκε νέα διαδικασία για την πολιτογράφηση των πολιτών Τρίτων Χωρών, μέσω της συμμετοχής τους στις εξετάσεις κτήσης του Πιστοποιητικού Γνώσεων για Πολιτογράφηση (Π.Ε.Γ.Π.). Έτσι, για τη διαπίστωση της πλήρωσης των ουσιαστικών προϋποθέσεων ενσωμάτωσης των ενδιαφερομένων στην Ελληνική κοινωνία και για την απόκτηση του Πιστοποιητικού θα πρέπει κανείς να επιτύχει σε εξετάσεις: ελληνικής γλώσσας (επιπέδου ανάλογου του Β1) στην κατανόηση και παραγωγή του προφορικού και γραπτού λόγου, γνώσεων στις θεματικές ενότητες Γεωγραφία, Ιστορία, Πολιτισμός και Πολιτικοί Θεσμοί της Ελλάδας.
Οι εξετάσεις για το Πιστοποιητικό Επάρκειας Γνώσεων για την Πολιτογράφηση (Π.Ε.Γ.Π.) είναι ένα από τα καίρια σημεία, στο οποίο οφείλει κάθε ενδιαφερόμενος να επιστήσει την προσοχή του, δεδομένου ότι αντικαθιστά τη διαδικασία της προφορικής συνέντευξης που ίσχυε μέχρι τις 31.03.2021. Συγκεκριμένα, τον Μάιο και τον Νοέμβριο κάθε έτους, ήτοι δύο (2) φορές τον χρόνο, λαμβάνουν χώρα οι εξετάσεις πολιτογράφησης με τους ενδιαφερόμενους να μπορούν να καταθέσουν αίτηση συμμετοχής σε όποια εξεταστική περίοδο επιθυμούν. Η βάση επιτυχίας στις εξετάσεις για το Π.Ε.Γ.Π. ορίζεται σε ποσοστό 70% επί του συνόλου των απαντήσεων.
Ενόψει των ανωτέρω, χρήζει απαραίτητη η διάκριση μεταξύ: i) όσων έχουν καταθέσει ήδη αίτηση πολιτογράφησης υπό το προηγούμενο καθεστώς, ήτοι έως και τις 31.03.2021 και ii) όσων επιθυμούν τώρα για πρώτη φορά να καταθέσουν αίτηση πολιτογράφησης. Οι μεν πρώτοι, εφόσον δεν πέρασαν από συνέντευξη στην Επιτροπή Πολιτογράφησης, πρέπει να δώσουν εξετάσεις και να πάρουν το Π.Ε.Γ.Π., οι δε δεύτεροι δεν μπορούν να καταθέσουν αίτηση πολιτογράφησης εάν πρώτα δεν περάσουν με επιτυχία τις εξετάσεις για το Π.Ε.Γ.Π.
II. Αίτηση Πολιτογράφησης
Κατόπιν επιτυχίας στις ανωτέρω εξετάσεις και με την απόκτηση του Πιστοποιητικού Επάρκειας Γνώσεων για Πολιτογράφηση, η αίτηση πολιτογράφησης υποβάλλεται στην Υπηρεσία Ιθαγένειας του Υπουργείου Εσωτερικών του τόπου διαμονής του ενδιαφερομένου συνοδευόμενη από τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Η διάρκεια διεκπεραίωσης της αίτησης πολιτογράφησης μπορεί να φτάσει έως και τους δώδεκα (12) μήνες, ενώ το κόστος υποβολής της αίτησης Αλλογενών Αλλοδαπών τρίτων χωρών μετά τις 26.03.2019 ανέρχεται στο ποσό των 550€ και το κόστος της επανυποβολής στο ποσό των 200€. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι σύντομα προβλέπεται να είναι διαθέσιμη και η δυνατότητα ηλεκτρονικής κατάθεσης.
III. Επεξεργασία και εξέταση του φακέλου
Η αρμόδια Διεύθυνση Ιθαγένειας πρωτοκολλά την αίτηση προκειμένου να εκκινήσει την διαδικασία ελέγχου πληρότητας των δικαιολογητικών. Ο φάκελος του ενδιαφερομένου χρεώνεται σε εισηγητή με σειρά προτεραιότητας που καθορίζεται από την ημερομηνία κατάθεσης του αιτήματος σε συνδυασμό με την ημερομηνία κτήσης του Π.Ε.Γ.Π. Στη συνέχεια, ο αρμόδιος υπάλληλος ελέγχει αν συγκεντρώνονται στο πρόσωπο του αιτούντος οι τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις, οι οποίες περιγράφονται αναλυτικά στον Νόμο. Εν ολίγοις, διερευνάται η ποινική κατάσταση του αλλοδαπού και αν τελεί υπό απέλαση και περαιτέρω, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές ασφάλειας της χώρας ελέγχεται αν στο πρόσωπο του αλλοδαπού που επιθυμεί να γίνει Έλληνας πολίτης συντρέχουν λόγοι δημόσιας τάξης ή εθνικής ασφάλειας.
Μία τυπική προϋπόθεση στην οποία αξίζει να σταθεί κανείς, είναι αυτή της διαμονής στην Ελλάδα. Ειδικότερα, ο αλλοδαπός που επιθυμεί να γίνει Έλληνας πολίτης με πολιτογράφηση πρέπει να διαμένει στην Ελλάδα νόμιμα για επτά (7) συνεχή έτη πριν από την υποβολή της αίτησης πολιτογράφησης (Η προϋπόθεση αυτή δεν αφορά όσους έχουν γεννηθεί και κατοικούν συνεχώς στην Ελλάδα)*. Εξαιρέσεις στην υποχρέωση συνεχούς διαμονής επτά (7) ετών πριν από την υποβολή αίτησης Πολιτογράφησης υφίστανται για:
Συζύγους Ελλήνων/-ίδων καθώς και για όσους ασκούν γονική μέριμνα τέκνου με ελληνική ιθαγένεια, για τους οποίους απαιτείται τριετής μόνιμη και νόμιμη διαμονή στην Ελλάδα.
Ευρωπαίους πολίτες, για τους οποίους απαιτείται και πάλι τριετής μόνιμη και νόμιμη διαμονή στην Ελλάδα.
Αναγνωρισμένους πρόσφυγες ή αναγνωρισμένους με επικουρική προστασία, για τους οποίους απαιτείται και εδώ τριετής μόνιμη και νόμιμη διαμονή στην Ελλάδα.
Επιπρόσθετα, με τις νέες ρυθμίσεις, καταργείται η προφορική συνέντευξη από τις τριμελείς επιτροπές αναφορικά με την αξιολόγηση των αιτούντων ως προς την οικονομική και κοινωνική ένταξή τους στην Χώρα. Πλέον, η ένταξή τους αυτή αποδεικνύεται μέσω των εγγράφων που καταθέτουν, ενώ προφορική συνέντευξη διενεργείται αποκλειστικά και μόνο σε περίπτωση αμφιβολιών ως προς τη συνδρομή ή μη της οικονομικής και κοινωνικής ένταξης. Εν προκειμένω δηλαδή, ο εισηγητής του φακέλου με βάση όλα τα στοιχεία και τα δικαιολογητικά που συμπεριλαμβάνονται στον φάκελο, αφενός εισηγείται αιτιολογημένα, για την αποδοχή ή απόρριψη της αίτησης πολιτογράφησης, αφετέρου προωθεί για υπογραφή το σχέδιο της σχετικής απόφασης αποδοχής ή απόρριψης της αίτησης πολιτογράφησης στον Προϊστάμενο της Περιφερειακής Διεύθυνσης Ιθαγένειας.
ΙV. Κτήση της Ελληνικής Ιθαγένειας
Σε συνέχεια των προηγούμενων σταδίων, η πολιτογράφηση γίνεται τελικώς με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Εσωτερικών, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η Ελληνική ιθαγένεια αποκτάται με την ορκωμοσία του αλλοδαπού, ενώ η απόφαση πολιτογράφησης ανακαλείται, αν ο όρκος δεν δοθεί μέσα στην ετήσια προθεσμία από την κλήση του ενδιαφερομένου σε ορκωμοσία. Τέλος, δίνεται εντολή εγγραφής του πολιτογραφούμενου στο Δημοτολόγιο του Δήμου μόνιμης κατοικίας (έως 31.12.2022 για τους άρρενες δινόταν παράλληλα και εντολή εγγραφής τους στα μητρώα αρρένων), ο οποίος μπορεί πια να παραλάβει και την Ελληνική του ταυτότητα από το οικείο Αστυνομικό Τμήμα.
Συμπερασματικά, η κτήση ιθαγένειας με πολιτογράφηση στην Ελλάδα, προσφέρει μια πύλη εισόδου σε μια ζωντανή μεσογειακή χώρα με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά. Αν και η διαδικασία μπορεί να απαιτεί χρόνο, το Ελληνικό κράτος φαίνεται να αφιερώνει σημαντικές προσπάθειες για την κατά το δυνατόν μείωση της γραφειοκρατίας. Εξάλλου, τα προνόμια που συνοδεύουν την κτήση της Ελληνικής ιθαγένειας αξίζουν τον κόπο.
Κατόπιν της πραγματοποίησης της πληρωμής (στο στάδιο αυτό καταβάλλεται προκαταβολή ύψους 30% της συνολικής αμοιβής), θα επικοινωνήσουμε μαζί σας για την αποστολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών, ώστε να προχωρήσει η διαδικασία. Αν δεν είστε σίγουροι ότι έχετε τις αναγκαίες προϋποθέσεις, πριν προχωρήσετε στην πληρωμή επικοινωνήστε με το γραφείο μας είτε τηλεφωνικά (2313 079293) είτε με email (info@siopi–law.gr).