Ως γενική προϋπόθεση για την χορήγηση ή ανανέωση άδειας διαμονής στην Ελλάδα σε πολίτη τρίτης χώρας ορίζεται σύμφωνα με τον νόμο (άρθρο 8 του Ν. 5038/2023), το να μην θεωρείται ο πολίτης τρίτης χώρας απειλή για τη δημόσια τάξη, τη δημόσια ασφάλεια ή τις διεθνείς σχέσεις και να μην είναι καταχωρημένος ως ανεπιθύμητος στις εθνικές βάσεις δεδομένων για σοβαρούς λόγους δημόσιας τάξης και ασφάλειας για χρονική διάρκεια πέραν της πενταετίας.
Ορίζεται μάλιστα επιπρόσθετα ότι ως κριτήρια για τη συνδρομή των λόγων δημόσιας τάξης και ασφάλειας συνεκτιμώνται από την αρμόδια για την έκδοση της άδειας διαμονής υπηρεσία:
α) η έκδοση τελεσίδικης καταδικαστικής απόφασης για κακούργημα ή πλημμέλημα σε ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους,
β) η εγγραφή στον κατάλογο ανεπιθύμητων αλλοδαπών, η οποία παύει αυτοδικαίως να ισχύει με τη χορήγηση ή ανανέωση της άδειας διαμονής, με την προϋπόθεση ότι η εν λόγω εγγραφή πραγματοποιήθηκε για λόγους μη νόμιμης εισόδου ή διαμονής,
γ) άλλοι λόγοι δημόσιας τάξης, συμπεριλαμβανομένης της επαναλαμβανόμενης παραβατικότητας, οι οποίοι μνημονεύονται ειδικά και αιτιολογημένα στη σχετική απόφαση και
δ) ιδιαιτέρως εξαιρετικοί λόγοι, ειδικά αιτιολογημένοι, που αφορούν σε ζητήματα δημόσιας ασφάλειας.
Η εξέταση των λόγων που αφορούν στη δημόσια τάξη και ασφάλεια της χώρας αποτελεί προαπαιτούμενο στοιχείο κατά την αρχική χορήγηση, καθώς και κατά την ανανέωση της άδειας διαμονής του πολίτη τρίτης χώρας, τη μεταβολή της κατηγορίας της άδειας διαμονής και την υπαγωγή σε καθεστώς αδειών διαμονής μακράς διάρκειας. Για τα ανήλικα τέκνα των πολιτών τρίτων χωρών, η εξέταση συνδρομής λόγων δημόσιας τάξης και ασφάλειας διενεργείται μόνο μετά τη συμπλήρωση του δέκατου πέμπτου (15ου) έτους της ηλικίας τους.
Εφόσον συντρέχουν λόγοι δημόσιας τάξης και ασφάλειας, η αρμόδια υπηρεσία μπορεί να αρνηθεί τη χορήγηση ή ανανέωση της άδειας διαμονής. Η συνδρομή λόγων δημόσιας τάξης και ασφάλειας που ανακύπτουν μετά τη χορήγηση της άδειας διαμονής συνιστά λόγο ανάκλησής της.
Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει στους πολίτες τρίτης χώρας που είναι μέλη οικογένειας Έλληνα (ή Ευρωπαίου) πολίτη. Στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με τα όσα γίνονται δεκτά νομολογιακώς, οι διατάξεις που θεμελιώνουν το δικαίωμα χορήγησης ή ανανέωσης δελτίου διαμονής σε μέλη οικογένειας Έλληνα πολίτη παρέχουν αυξημένη προστασία στους πολίτες αυτούς και συνακόλουθα γίνεται περαιτέρω δεκτό ότι η αόριστη νομική έννοια των λόγων δημόσιας τάξης, που δικαιολογούν την απόρριψη των υποβαλλόμενων κατ’ επίκληση του άρθρου αυτού αιτήσεων, οριοθετείται εν προκειμένω στενότερα σε σχέση με την αντίστοιχη γενική διάταξη που ορίζει τα σχετικά με την συνδρομή λόγων δημόσιας τάξης, καθώς, στην πρώτη περίπτωση, για τη διαπίστωση της συνδρομής των λόγων αυτών απαιτείται να θεμελιώσει η Διοίκηση την κρίση της αποκλειστικά στην προσωπική συμπεριφορά του αιτούντος αλλοδαπού, σεβόμενη την αρχή της αναλογικότητας. Έτσι, όσον αφορά στον χαρακτηρισμό ενός αλλοδαπού ως επικίνδυνου, λαμβάνονται υπόψιν, εκτός των βιοτικών, οικογενειακών και επαγγελματικών δεσμών που έχει αναπτύξει αυτός στην επικράτεια, το είδος και η φύση του αδικήματος με βάση την εκ του Ποινικού νόμου απειλούμενη ποινή ή την επιβληθείσα ποινή στην συγκεκριμένη υπόθεση, οι συνθήκες και ο τρόπος τέλεσής του, η προσωπικότητά του και η εν γένει παραβατική συμπεριφορά του.
Ενόψει των ανωτέρω, γίνεται δεκτό ότι ειδικώς στην περίπτωση αλλοδαπού μελους οικογένειας Έλληνα πολίτη, θα πρέπει να περιορισθεί το πεδίο εφαρµογής των σχετικών µέτρων, σύµφωνα µε την αρχή της αναλογικότητας, προκειµένου να λαµβάνονται υπόψη ο βαθµός ένταξης του ενδιαφερόμενου, η διάρκεια της παραµονής του στο κράτος µέλος υποδοχής, η ηλικία και η κατάσταση της υγείας του, η οικογενειακή και η οικονοµική του κατάσταση, καθώς και οι δεσµοί του µε τη χώρα καταγωγής του. Κατά συνέπεια, όσο µεγαλύτερη είναι η ένταξη τόσο µεγαλύτερη προστασία θα πρέπει να παρέχεται. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι δηµόσιας ασφάλειας, θα πρέπει να λαµβάνεται µέτρο αποµάκρυνσης σε βάρος πολιτών τρίτων χωρών οι οποίοι διαµένουν επί µακρόν στην επικράτεια του κράτους, ιδίως όταν ο αλλοδαπός έχει γεννηθεί και διαµένει εκεί όλη του τη ζωή.
*Το γραφείο μας διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε πάσης φύσεως ζητήματα δικαίου αλλοδαπών και αδειών διαμονής (χορήγηση και ανανέωση αδειών διαμονής, μετακλήσεις, νομιμοποίηση παράνομων αλλοδαπών, κτήση ελληνικής ιθαγένειας, διαγραφή απελάσεων, αντιρρήσεις κατά κράτησης αλλοδαπών κ.ο.κ). Για περαιτέρω νομικές συμβουλές ή για την ανάθεση της υπόθεσής σας στο γραφείο μας μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο τηλ. 2313 079293 ή με email στο info@siopi-law.gr. Σημειώνεται ότι απαγορεύεται βάσει Κώδικα περί Δικηγόρων η παροχή νομικών συμβουλών άνευ της ανάλογης αμοιβής (άρθρο 57 Ν. 4194/2013)*
Δάφνη I. Σιώπη
Δικηγόρος LLM
Τσιμισκή 52, Θεσσαλονίκη
Τ. 2313 079293, 6977 568673
Ε. info@siopi-law.gr, dsiopi@siopi-law.gr