Ένα πολύ συχνό φαινόμενο που καλούνται να αντιμετωπίσουν πολλοί νέοι ιδίως άνθρωποι είναι η απαγόρευση εισόδου τους σε κάποιο νυχτερινό μαγαζί ή κέντρο διασκέδασης (γνωστή στην καθομιλουμένη ως «πόρτα»). Το ζήτημα που γεννάται στην περίπτωση αυτή από νομική άποψη είναι αν η εν λόγω απαγόρευση μπορεί να θεωρηθεί ως προσβολή της προσωπικότητας του προσώπου και, σε καταφατική περίπτωση, ποια είναι τα δικαιώματά του.
Σύμφωνα με το άρθρο 57 του ΑΚ, «Όποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητά του έχει δικαίωμα να απαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον. Αξίωση αποζημίωσης σύμφωνα με τις διατάξεις για τις αδικοπραξίες δεν αποκλείεται». Από την άλλη πλευρά, το άρθρο 59 του ΑΚ ορίζει ότι «στις περιπτώσεις των άρθρων 57 και 58 το δικαστήριο με απόφασή του, ύστερα από αίτηση αυτού που έχει προσβληθεί και αφού λάβει υπόψη το είδος της προσβολής, μπορεί επιπλέον να καταδικάσει τον υπαίτιο να ικανοποιήσει την ηθική βλάβη αυτού που έχει προσβληθεί». Σύμφωνα, επομένως, με τις διατάξεις των άρθρων 57 και 59 ΑΚ, προστατεύεται το δικαίωμα της προσωπικότητας, το οποίο αποτελεί ένα πλέγμα αγαθών που συνθέτουν την υπόσταση του προσώπου, με το οποίο είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα. Τέτοια αγαθά είναι, εκτός των άλλων, η τιμή και η υπόληψη κάθε ανθρώπου, η οποία αντικατοπτρίζεται στην αντίληψη και την εκτίμηση που έχουν οι άλλοι γι’ αυτόν. Σε περίπτωση, επομένως, που προσβάλλεται κάποιο από τα συγκεκριμένα αγαθά και εφόσον η προσβολή είναι παράνομη και υπαίτια, τότε το πρόσωπο που προσβάλλεται στην προσωπικότητά του μπορεί να αξιώσει την επιδίκαση χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης την οποία υπέστη από τη μείωση της προσωπικότητας του.
Η “τιμή” του προσώπου, ως έκφανση του δικαιώματός του στην προσωπικότητα, αποτελεί την υπόληψη του προσώπου η οποία του αποδίδεται αντικειμενικά από τον κοινωνικό του περίγυρο. Γίνεται έτσι δεκτό ότι κανένα πρόσωπο δεν επιτρέπεται να υποστεί εξευτελιστική, μειωτική ή καταπιεστική μεταχείριση, χωρίς πάντως να αρκεί απλώς και μόνο η απλή προσβολή του “εγωισμού” του κάθε ανθρώπου.
Σύμφωνα με τα ανωτέρω, μπορεί να γίνει δεκτό ότι μειωτική συμπεριφορά εις βάρος της προσωπικότητας κάποιου προσώπου, η οποία συνιστά προσβολή προσωπικότητας κατά την έννοια του άρθρου 57 ΑΚ, αποτελεί και η απαγόρευση της εισόδου του σε δημόσιο κατάστημα και δη σε νυχτερινό μαγαζί (μπαρ) ή κέντρο διασκέδασης, η οποία δεν οφείλεται στην συνδρομή κάποιου αντικειμενικού λόγου, αλλά απεναντίας γίνεται αυθαίρετα από τους υπευθύνους ή τους προστηθέντες του καταστήματος.
Μία τέτοια ακριβώς περίπτωση κλήθηκε να αντιμετωπίσει η υπ’ αριθμόν 23238/2006 Απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, η οποία μάλιστα επικυρώθηκε με την υπ’ αριθμόν 714/2009 Απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης. Με τις εν λόγω αποφάσεις κρίθηκε, σε πρώτο και σε δεύτερο βαθμό, ότι «Η απαγόρευση εισόδου σε δημόσιο κατάστημα (καφέ-μπαρ) χωρίς εύλογη αιτία, εφόσον δεν πραγματοποιείται κάποια ιδιωτική εκδήλωση και δεν δικαιολογείται από λόγους ασφαλείας, αποτελεί μειωτική διάκριση, πρόκειται για αδικοπραξία που προσβάλλει παράνομα την προσωπικότητα και παρέχει στον προσβληθέντα αξίωση χρηματικής ικανοποίησης της ηθικής βλάβης». Έτσι, κρίθηκε ότι ο ενάγων, στον οποίο απαγορεύτηκε η είσοδος στο νυχτερινό μαγαζί (μπαρ) χωρίς την συνδρομή κάποιας εύλογης και δικαιολογημένης αιτίας, δικαιούνταν να αξιώσει χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, την οποία μάλιστα προσδιόρισε στο ποσό των 1.000 Ευρώ.
Ενόψει των ανωτέρω, συνιστάται στους ιδιοκτήτες νυχτερινών καταστημάτων να διακόψουν την προσφιλή τακτική τους να επιτρέπουν επιλεκτικά την είσοδο προσώπων εντός αυτών, αλλά και στους προσβαλλόμενους να ενημερωθούν προσηκόντως για τα δικαιώματα που έχουν σε περίπτωση που υποστούν μία τέτοια μειωτική προσβολή της προσωπικότητάς τους.
* Για περισσότερες πληροφορίες ή νομικές συμβουλές, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε με το γραφείο μας στο τηλ. 2313 079293 ή με email στο info@siopi-law.gr*
Δάφνη I. Σιώπη
Δικηγόρος LLM
Τσιμισκή 52, Θεσσαλονίκη
Τ. 2313 079293, 6977 568673
Ε. info@siopi-law.gr, dsiopi@siopi-law.gr