Ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα που απασχολεί τα ζευγάρια που επιθυμούν να υιοθετήσουν παιδί είναι αυτό των διαδικασιών που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί η διαδικασία της υιοθεσίας. Πράγματι, το ενδεχόμενο να εμπλακούν σε πολύπλοκες και μακροχρόνιες διαδικασίες αποθαρρύνει πολύ συχνά τους ενδιαφερόμενους από το να ξεκινήσουν τις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να υιοθετήσουν παιδί.
Καταρχήν, θα πρέπει να αναφερθεί ότι ως υιοθεσία νοείται η νομική πράξη με την οποία το παιδί αποκόπτεται νομικά από την φυσική – βιολογική του οικογένεια και εντάσσεται πλήρως νομικά στην οικογένεια των θετών του γονέων. Για να υιοθετηθεί ένα ανήλικο παιδί, πρέπει να συντρέχουν οι παρακάτω προϋποθέσεις:
α) αυτός που υιοθετεί να είναι ικανός για δικαιοπραξία, να έχει συμπληρώσει τα τριάντα (30) χρόνια του και να μην έχει υπερβεί τα εξήντα (60),
β) η διαφορά του θετού γονέα από το ανήλικο τέκνο να είναι μεγαλύτερη από δέκα οκτώ (18) χρόνια, αλλά όχι περισσότερη από πενήντα (50) χρόνια, περιορισμός που δεν ισχύει μόνο στην περίπτωση που ένας σύζυγος επιθυμεί να υιοθετήσει τέκνο που υιοθετείται ή έχει ήδη υιοθετηθεί από το σύζυγό του,
γ) απαιτείται να υπάρχει αυτοπρόσωπη συναίνεση τόσο των φυσικών γονέων ή του επιτρόπου (σε περίπτωση που δεν υπάρχει γονέας) όσο και του υποψήφιου θετού γονέα. Η συναίνεση των φυσικών γονέων δεν επιτρέπεται να δίδεται πριν από την συμπλήρωση τριών (3) μηνών από την γέννηση του τέκνου,
δ) απαιτείται να μην υπάρχει άλλος θετός γονέας, εκτός αν πρόκειται για τον σύζυγο του υποψήφιου θετού γονέα.
Στην πράξη, οι υιοθεσίες διακρίνονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: α) ιδιωτική υιοθεσία, στην οποία οι υποψήφιοι θετοί γονείς είναι αυτοί που έρχονται σε επαφή με το υιοθετούμενο παιδί (συνήθως μέσω κάποιου ιατρικού ή γυναικολογικού κέντρου). Η διαδικασία αυτή απαιτεί σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα για να ολοκληρωθεί, β) δημόσια υιοθεσία, στην οποία οι υποψήφιοι θετοί γονείς απευθύνονται σε κάποιο κρατικό ίδρυμα. Πρόκειται για μακροχρόνια διαδικασία που ενέχει αυξημένες γραφειοκρατικές απαιτήσεις και γ) διακρατική υιοθεσία, στην οποία οι υποψήφιοι θετοί γονείς και το υιοθετούμενο ανήλικο παιδί προέρχονται από διαφορετικές χώρες.
Για την τέλεση της υιοθεσίας, απαιτείται τελεσίδικη δικαστική απόφαση (διαπλαστικού χαρακτήρα), η οποία εκδίδεται κατόπιν αιτήσεως του υποψηφίου θετού γονέα που υποβάλλεται στο αρμόδιο δικαστήριο (Μονομελές Πρωτοδικείο), στην περιφέρεια του οποίου έχει τη συνήθη διαμονή του εκείνος που υιοθετεί ή εκείνος που υιοθετείται. Πριν από την τέλεση της υιοθεσίας, διεξάγεται από την κοινωνική υπηρεσία επισταμένη κοινωνική έρευνα, η οποία κατατίθεται στο δικαστήριο, με σκοπό να εκδώσει την απόφασή του. Στην πράξη, η υπηρεσία αυτή είναι η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της κατά τόπον αρμόδιας Περιφέρειας. Στο πλαίσιο της διαδικασίας της κοινωνικής έρευνας που ακολουθείται, ο αρμόδιος κοινωνικός λειτουργός πραγματοποιεί συνεντεύξεις με τους υποψήφιους θετούς γονείς, ενώ περαιτέρω εξετάζονται μία σειρά από απαιραίτητα έγγραφα που απαιτείται να υποβάλλουν οι θετοί γονείς (όπως λ.χ. ιατρικά έγγραφα, εκκαθαριστικά σημειώματα, πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, ποινικό μητρώο κλπ). Η έκθεση που συντάσσεται από την κοινωνική υπηρεσία δεν δεσμεύει το δικαστήριο, ωστόσο συνεκτιμάται από κοινού με τα υπόλοιπα στοιχεία, δηλαδή την προσωπικότητα, την υγεία, την οικογενειακή και περιουσιακή κατάσταση των υποψήφιων θετών γονέων, με σκοπό να διαπιστωθεί εάν η υιοθεσία είναι προς το συμφέρον του ανηλίκου.
Μόλις εκδοθεί η δικαστική απόφαση που δέχεται την αίτηση των υποψήφιων θετών γονέων για υιοθεσία, πρέπει να επιδοθεό στον Εισαγγελέα και μετά την παρέλευση 30 ημερών από την επίδοση, αν ο Εισαγγελέας δεν ασκήσει έφεση, αυτή καθίσταται τελεσίδικη, οπότε και η η υιοθεσία θεωρείται τετελεσμένη. Στην συνέχεια, πρέπει να γίνει η εγγραφή της απόφασης στο αρμόδιο Ληξιαρχείο, από το οποίο σβήνονται τα στοιχεία των βιολογικών γονέων του υιοθετούμενου παιδιού. Από αυτό το χρονικό σημείο και στο εξής, ιδρύεται συγγένεια του υιοθετούμενου με τα μέλη της θετής οικογένειας και διακόπτεται κάθε νομικός δεσμός του τέκνου με τους φυσικούς του γονείς, οι οποίοι δεν έχουν ούτε δικαίωμα επικοινωνίας με αυτό, ενώ οι θετοί γονείς αποκτούν αυτοδικαίως την γονική του μέριμνα. Το θετό τέκνο λαμβάνει το επώνυμο του θετού γονέα του, έχει όμως το δικαίωμα, μόλις ενηλικιωθεί, να προσθέσει και το πριν από την υιοθεσία επώνυμό του. Περαιτέρω, το δικαστήριο που εκδίδει την απόφαση για την υιοθεσία, μπορεί να επιτρέψει στον θετό γονέα, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματός του, να προσθέσει στο κύριο όνομα του θετού τέκνου και άλλο όνομα. Εάν, ωστόσο, το θετό τέκνο έχει συμπληρώσει το δωδέκατο έτος της ηλικίας του, είναι απαραίτηση και η συναίνεση του ίδιου.
Εν κατακλείδι, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η διαδικασία της υιοθεσίας δεν είναι τόσο περίπλοκη όσο έχει καθιερωθεί στην συνείδηση των περισσότερων, ωστόσο πρόκειται για μία διαδικασία που απαιτεί την δέουσα υπευθυνότητα και προσοχή. Για τον σκοπό αυτό, καθ’ όλη την διάρκεια της διαδικασίας οι υποψήφιοι θετοί γονείς θα πρέπει να προσφεύγουν στην συνδρομή δικηγόρου που εξειδικεύεται στα ζητήματα των υιοθεσιών.
δικηγοροσ για υιοθεσια θεσσαλονικη δικηγοροσ υιοθεσιων θεσσαλονικη
* Για περισσότερες πληροφορίες ή νομικές συμβουλές, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε με το γραφείο μας στο τηλ. 2313 079293 ή με email στο info@siopi-law.gr*
Δάφνη I. Σιώπη
Δικηγόρος LLM
Τσιμισκή 52, Θεσσαλονίκη
Τ. 2313 079293, 6977 568673
Ε. info@siopi-law.gr, dsiopi@siopi-law.gr