Σε συνέχεια προηγούμενου άρθρου (δείτε εδώ), στο οποίο παρουσιάστηκαν μέσα από ερωτήσεις και απαντήσεις τα ζητήματα που αναφέρονται στις προϋποθέσεις ένταξης κάποιας επιχείρησης στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων βάσει του Νόμου 4469/2017, στο παρόν άρθρο θα εκτεθούν με τον ίδιο τρόπο τα ζητήματα που αφορούν την κατ’ ιδίαν διαδικασία που ακολουθείται, καθώς και τις συνέπειες της υπαγωγής μίας επιχείρησης στον εν λόγω νόμο: δικηγοροσ για εξωδικαστικο συμβιβασμο
– Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται μετά την κατάθεση της αίτησης για υπαγωγή στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό;
Εντός δύο (2) ημερών από την κατάθεση της αίτησης, διορίζεται συντονιστής, ο οποίος φέρει την ιδιότητα του διαπιστευμένου διαμεσολαβητή. Ο συντονιστής, μετά τον διορισμό του και εφόσον δεν τον αποποιηθεί, οφείλει να ελέγξει την πληρότητα της αίτησης και των συνοδευτικών εγγράφων. Εφόσον διαπιστώσει ότι ο φάκελος παρουσιάζει οποιαδήποτε έλλειψη, καλεί τον οφειλέτη να τον συμπληρώσει, καταθέτοντας τα έγγραφα που λείπουν εντός πέντε (5) ημερών και σε περίπτωση που ο οφειλέτης δεν συμμορφωθεί, η διαδικασία θεωρείται περαιωθείσα ως άκαρπη και συντάσσεται από τον συντονιστή πρακτικό αποτυχίας της διαδικασίας. Εφόσον ο συντονιστής διαπιστώσει ότι ο φάκελος δεν παρουσιάζει καμία έλλειψη, κοινοποιεί μέσα σε δύο (2) ημέρες απόσπασμα της αίτησης σε όλους τους πιστωτές που αναφέρονται σε αυτήν. Η κοινοποίηση γίνεται ηλεκτρονικά ή αν δεν είναι δυνατή η επικοινωνία με ηλεκτρονικά μέσα, με δικαστικό επιμελητή ή με συστημένη επιστολή ή με άλλον πρόσφορο τρόπο. Οι πιστωτές, μόλις λάβουν γνώση για την αίτηση του οφειλέτη, οφείλουν εντός δέκα (10) ημερών να αποστείλουν στον συντονιστή σε ηλεκτρονική διεύθυνση που τους έχει κοινοποιήσει, δήλωση για την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν στην διαδικασία, αποστέλλοντας μάλιστα υπογεγραμμένη δήλωση εμπιστευτικότητας και βεβαιώνοντας επιπρόσθετα το ποσό της συνολικής απαίτησής τους κατά του οφειλέτη κατά την ημερομηνία της υποβολής της αίτησης.
– Τι συμβαίνει αν δεν συγκεντρωθεί το απαιτούμενο ποσοστό απαρτίας των συμμετεχόντων πιστωτών;
Εφόσον δεν συγκεντρωθεί το απαιτούμενο ποσοστό απαρτίας των συμμετεχόντων πιστωτών, δηλαδή εφόσον δεν ανταποκριθούν πιστωτές που είναι δικαιούχοι τουλάχιστον του 50% του συνόλου των απαιτήσεων του οφειλέτη, ο συντονιστής συντάσσει πρακτικό αποτυχίας και η διαδικασία θεωρείται περαιωθείσα ως άκαρπη.
– Πώς εξελίσσεται η διαδικασία εφόσον διαπιστωθεί ότι συγκεντρώνεται η απαιτούμενη απαρτία;
Εφόσον συγκεντρωθεί απαρτία, ο συντονιστής κοινοποιεί σε όλους τους συμμετέχοντες πιστωτές το πλήρες περιεχόμενο της αίτησης και τα συνοδευτικά έγγραφα και δικαιολογητικά. Παράλληλα, ενημερώνει τον οφειλέτη για την έναρξη της διαδικασίας διαπραγμάτευσης. Στην περίπτωση που ο οφειλέτης εμπίπτει στην έννοια της «μικρής επιχείρησης», ο συντονιστής τάσσει προθεσμία πέντε (5) ημερών για την υποβολή πρότασης διορισμού εμπειρογνώμονα από τους πιστωτές και, εφόσον παρέλθει άπρακτη η συγκεκριμένη προθεσμία, δίδεται στους πιστωτές προθεσμία ενός (1) μηνός για να υποβάλουν αντιπροτάσεις.
Στις περιπτώσεις που οι πιστωτές υποβάλουν πρόταση για διορισμό εμπειρογνώμονα ή εφόσον ο διορισμός του είναι υποχρεωτικός (κάτι που συμβαίνει στην περίπτωση των μεγάλων επιχειρήσεων), η ανωτέρω προθεσμία του ενός (1) μηνός τάσσεται για την ολοκλήρωση της διαδικασίας επιλογής εμπειρογνώμονα.
Περαιτέρω, ορίζεται το ακριβές περιεχόμενο που θα πρέπει να λαμβάνουν οι αντιπροτάσεις των πιστωτών, οι οποίες θα πρέπει να περιέχουν: α) βασικά συμπεράσματα σχετικά με τη βιωσιμότητα της επιχείρησης του οφειλέτη, β) την αξία ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και των συνοφειλετών, εφόσον ο πιστωτής δεν συμφωνεί με την αξία ρευστοποίησης που δηλώθηκε από τον οφειλέτη και τους συνοφειλέτες, γ) το ποσό που προτείνεται να καταβάλει ο οφειλέτης για την αποπληρωμή των χρεών του, εφόσον ο πιστωτής δεν συμφωνεί με τα ποσά που προτάθηκαν από τον οφειλέτη και δ) το συνολικό ποσό που πρέπει να πληρωθεί σε κάθε πιστωτή με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών. Οι αντιπροτάσεις κοινοποιούνται στους υπόλοιπους πιστωτές και στον οφειλέτη, οι οποίοι έχουν δικαίωμα να προτείνουν τροποποιήσεις εντός προθεσμίας δέκα πέντε (15) ημερών. Εντός δέκα (10) ημερών από την λήξη της προθεσμίας αυτής, ο οφειλέτης οφείλει να δηλώσει εάν αποδέχεται μία ή περισσότερες από τις αντιπροτάσεις και σε περίπτωση που εγκρίνει μία ή περισσότερες, αυτές τίθενται σε ψηφοφορία. Σε περίπτωση που δεν υποβλήθηκε καμία αντιπρόταση ή εφόσον ο οφειλέτης δεν ενέκρινε καμία αντιπρόταση, σε ψηφοφορία τίθεται η αρχική πρόταση του οφειλέτη.
Για την έγκριση πρότασης αναδιάρθρωσης οφειλών, απαιτείται συμφωνία του οφειλέτη και πλειοψηφία τριών πέμπτων (3/5) των συμμετεχόντων πιστωτών, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται ποσοστό δύο πέμπτων (2/5) των συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο. Αν εγκριθεί η πρόταση αναδιάρθρωσης οφειλών, υπογράφεται μεταξύ των συναινούντων και του οφειλέτη η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών, η οποία μπορεί να γίνει και με μηχανικό μέσο ή ηλεκτρονικό τρόπο και ο συντονιστής αποστέλλει αντίγραφο της υπογεγραμμένης σύμβασης αναδιάρθρωσης σε όλους τους συμμετέχοντες πιστωτές και στον οφειλέτη. Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία μετά το πέρας της ψηφοφορίας, η διαδικασία θεωρείται περαιωθείσα ως άκαρπη και συντάσσεται πρακτικό αποτυχίας.
– Ποιος είναι ο ρόλος του εμπειρογνώμονα στην διαδικασία;
Ο εμπειρογνώμονας, ο διορισμός του οποίου είναι προαιρετικός για τις «μικρές επιχειρήσεις» και υποχρεωτικός για τις «μεγάλες επιχειρήσεις», εκπονεί αξιολόγηση βιωσιμότητας του οφειλέτη και σχέδιο αναδιάρθρωσης οφειλών, ενώ περαιτέρω είναι δυνατόν να του ανατεθεί και η επαλήθευση των απαιτήσεων, η ύπαρξη ή το ύψος των οποίων αμφισβητείται από τον οφειλέτη ή τους πιστωτές. Ο εμπειρογνώμονας οφείλει εντός τριάντα (30) ημερών από τον διορισμό του και την παραλαβή των απαιτούμενων εγγράφων και στοιχείων, να υποβάλει στον συντονιστή την έκθεση αξιολόγησης βιωσιμότητας και το σχέδιο αναδιάρθρωσης οφειλών, εφόσον του έχει ανατεθεί.
– Ποιο περιεχόμενο μπορεί να λάβει σύμφωνα με τον νόμο η σύμβαση αναδιάρθρωσης των οφειλών;
Η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών μπορεί καταρχήν να προσλάβει οποιοδήποτε περιεχόμενο, δηλαδή διαμορφώνεται ελεύθερα από τον οφειλέτη και τους πιστωτές. Τα δικαιώματα των προνομιούχων πιστωτών διατηρούνται σε κάθε περίπτωση υπέρ της απαίτησής τους, όπως αυτή διαμορφώνεται με την σύμβαση. Η ελεύθερη διαμόρφωση, ωστόσο, του περιεχομένου της σύμβασης αναδιάρθρωσης γνωρίζει τις ακόλουθες εξαιρέσεις:
α) οι ρυθμίσεις της σύμβασης δεν επιτρέπεται να φέρουν οποιονδήποτε πιστωτή σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρισκόταν σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, στο πλαίσιο διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης, σύμφωνα με το άρθρο 977 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας,
β) οι πιστωτές, των οποίων οι απαιτήσεις ρυθμίζονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών, λαμβάνουν ποσά και άλλα τυχόν ανταλλάγματα τουλάχιστον ισάξια με τα ποσά που προβλέπεται ότι θα ελάμβαναν κατά τη συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων των συνο- φειλετών και των βεβαρημένων υπέρ τους περιουσιακών στοιχείων τρίτων στο πλαίσιο διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 977 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας,
γ) ποσά και άλλα ανταλλάγματα που απομένουν προς διανομή μετά την κατά προτεραιότητα διανομή ποσών και άλλων ανταλλαγμάτων, σύμφωνα με τις περιπτώσεις α΄ και β΄, διανέμονται σε όλους τους πιστωτές συμμέτρως κατά το μέρος των απαιτήσεών τους που απομένει ανεξόφλητο μετά την εφαρμογή των περιπτώσεων α΄ και β΄ και
δ) με την επιφύλαξη της περίπτωσης α`, για τον υπολογισμό των ποσών και των τυχόν άλλων ανταλλαγμάτων διανομής μεταξύ των πιστωτών, από τις απαιτήσεις των πιστωτών αφαιρούνται προηγουμένως: αα) το σύνολο των τόκων υπερημερίας των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα, ββ) ποσοστό ενενήντα πέντε τοις εκατό (95%) των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση και ποσοστό ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%) των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Τα αναφερόμενα στις υποπεριπτώσεις αα` και ββ` ποσά συνυπολογίζονται στη διανομή μόνο στην περίπτωση και κατά την έκταση που το επιτρέπει η ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη και αποπληρώνονται, εν όλω ή εν μέρει, μόνο εφόσον έχουν αποπληρωθεί πλήρως οι λοιπές απαιτήσεις των πιστωτών. Σε αντίθετη περίπτωση τα ανωτέρω ποσά διαγράφονται μετά την ολοσχερή εξόφληση όλων των οφειλών με βάση τη σύμβαση αναδιάρθρωσης.
Περαιτέρω, όταν ο οφειλέτης επιθυμεί την ένταξη οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, εφαρμόζονται επιπρόσθετα, πέραν των ανωτέρω, και οι παρακάτω κανόνες:
α) η αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 120 δόσεις,
β) απαγορεύεται να συμφωνείται η τμηματική αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ανά χρονικά διαστήματα που υπερβαίνουν τον μήνα,
γ) δεν μπορεί να συμφωνηθεί η καταβολή μηνιαίας δόσης μικρότερης των 50,00 Ευρώ,
δ) δεν μπορεί να συμφωνηθεί περίοδος χάριτος για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο και
ε) δεν μπορεί να συμφωνηθεί η ικανοποίηση των συγκεκριμένων απαιτήσεων με αντάλλαγμα αντί χρηματικού ποσού.
– Πώς γίνεται η επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών;
Ο οφειλέτης ή κάποιος από τους συμμετέχοντες πιστωτές μπορούν να υποβάλουν στο Πολυμελές Πρωτοδικείο, στην περιφέρεια του οποίου έχει την έδρα του ο οφειλέτης, αίτηση για την επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών, η οποία εκδικάζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της εκουσίας δικαιοδοσίας. Με την κατάθεση της αίτησης, πρέπει να συνυποβάλλονται υποχρεωτικά: α) αντίγραφο της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών, β) πρακτικό περαίωσης της διαδικασίας, γ) αποδεικτικό της κλήτευσης των πιστωτών, δ) αντίγραφο της αίτησης για υπαγωγή στην διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών μαζί με όλα τα συνοδευτικά έγγραφα, καθώς και τυχόν πρόσθετα έγγραφα και στοιχεία που χορηγήθηκαν από τον οφειλέτη στους συμμετέχοντες πιστωτές, ε) η έκθεση βιωσιμότητηας του οφειλέτη, εφόσον εκπονήθηκε τέτοια, στ) τυχόν υποβληθείσες από τους πιστωτές ενστάσεις.
Από την κατάθεση της αίτησης για την επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών και μέχρι την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο δικαστήριο για την επικύρωση ή μη της συμφωνίας αναδιάρθρωσης, αναστέλλονται αυτοδικαίως όλα τα μέτρα, εκκρεμή ή μη, ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης. Επίσης, απαγορεύεται στο διάστημα αυτό η λήψη οποιουδήποτε ασφαλιστικού μέτρου κατά του οφειλέτη, εκτός αν πρόκειται για εγγραφή προσημείωσης υποθήκης ή άλλο ασφαλιστικό μέτρο που έχει συμφωνηθεί με την σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών ή για ασφαλιστικό μέτρο με το οποίο επιδιώκεται η αποτροπή της απομάκρυνσης ή αφαίρεσης ή μετακίνησης κινητών πραγμάτων της επιχείρησης ή εν γένει εξοπλισμού, η οποία δεν έχει συμφωνηθεί και ενέχει τον κίνδυνο απαξίωσης της επιχείρησης του οφειλέτη.
Το δικαστήριο εξετάζει όλες τις ενστάσεις που υποβλήθηκαν εγγράφως κατά της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, καθώς και κάθε άλλη ένσταση που προβάλλεται ενώπιόν του, και στην συνέχεια εκδίδει απόφαση. Απορριπτική απόφαση εκδίδεται μόνο εφόσον συντρέχει κάποια από τις κατωτέρω προϋποθέσεις:
α) παραβιάστηκαν οι υποχρεωτικοί κανόνες που προβλέπονται στα άρθρα 9 και 15,
β) παραβιάστηκαν άλλοι κανόνες της διαδικασίας και η βλάβη που η παράβαση αυτή προκάλεσε σε συμμετέχοντα ή μη πιστωτή δεν μπορεί να αποκατασταθεί διαφορετικά,
γ) δεν κλητεύθηκαν στη διαδικασία διαπραγμάτευσης πιστωτές που είναι δικαιούχοι ποσοστού επί του συνόλου των απαιτήσεων κατά του οφειλέτη ικανού να ανατρέψει τη σύναψη της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών,
δ) αποδεικνύεται ότι ο οφειλέτης δεν εκπληρώνει τις χρηματικές υποχρεώσεις του, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών.
* Για περισσότερες πληροφορίες ή νομικές συμβουλές, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε με το γραφείο μας στο τηλ. 2313 079293 ή με email στο info@siopi–law.gr*
Δάφνη I. Σιώπη
Δικηγόρος LLM
Αγίας Σο&p