Χρόνος ασφάλισης σε κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Πώς θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα σε περίπτωση απασχόλησης ασφαλισμένου και σε άλλη χώρα της Ε.Ε. πέραν της Ελλάδας

Πολύ συχνά δεχόμαστε ερωτήσεις από εντολείς μας που έχουν εργαστεί τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον τρόπο θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος στις περιπτώσεις αυτές. Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε με τρόπο συνοπτικό και κατανοητό τι ισχύει στις περιπτώσεις αυτές και πώς μπορούν να επωφεληθούν οι ασφαλισμένοι σε περίπτωση που έχουν χρόνο ασφάλισης σε περισσότερες χώρες της Ε.Ε.

Σύμφωνα με τον γενικό κανόνα που ισχύει, για τη συμπλήρωση των ετών/ημερών ασφάλισης που απαιτούνται για την θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, λαμβάνονται υπόψη όλοι οι χρόνοι ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί σε χώρες της ΕΕ, του ΕΟΧ και στην Ελβετία, όπως αυτοί βεβαιώνονται από τους αρμόδιους ασφαλιστικούς φορείς. Ωστόσο, τυχόν παράλληλοι χρόνοι ασφάλισης λαμβάνονται υπόψη μόνο μία φορά, σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζουν οι σχετικές διατάξεις των Κανονισμών (ΕΚ) 883/04 και 987/09.

Ο αρμόδιος φορέας κάθε χώρας, αφού συνυπολογίσει τους χρόνους ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί σε όλα τα κράτη μέλη, χορηγεί ξεχωριστή σύνταξη (γήρατος ή αναπηρίας ή επιζώντων) ανάλογη με τις περιόδους ασφάλισης (ή/και κατοικίας) που έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα του και σύμφωνα με τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις που ορίζονται από την εθνική του νομοθεσία.

Για τη θεμελίωση, λοιπόν, του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και τον υπολογισμό της σύνταξης, ο ασφαλισμένος δύναται να συνυπολογίσει χρόνο ασφάλισης που έχει διανύσει σε χώρα της Ε.Ε, του Ε.Ο.Χ, στην Ελβετία ή σε χώρα με την οποία έχει συναφθεί Διμερής Σύμβαση Κοινωνικής Ασφάλισης, με την προϋπόθεση ότι έχει πραγματοποιηθεί τουλάχιστον ένα έτος ασφάλισης στην Ελλάδα. Αν, επομένως, ο ασφαλισμένος δεν θεμελιώνει αυτοτελές συνταξιοδοτικό δικαίωμα μόνο με τον ελληνικό χρόνο ασφάλισης, μπορεί να αξιοποιήσει τον χρόνο ασφάλισης του εξωτερικού σύμφωνα με τα παραπάνω. Η συνταξιοδοτική παροχή που λαμβάνει, ωστόσο, από την κάθε χώρα είναι αναλογική, εξαρτώμενη από τον χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιήσει σε κάθε κράτος.

Ειδικότερα για τον υπολογισμό της σύνταξης, ο αρμόδιος φορέας για την παροχή κύριας σύνταξης υπολογίζει το ποσό της παροχής με δύο τρόπους, αυτοτελώς και τμηματικά και αποδίδει το μεγαλύτερο ποσό. Για να γίνει ο υπολογισμός της αυτοτελούς παροχής, ο ασφαλισμένος θα πρέπει να θεμελιώνει αυτοτελές συνταξιοδοτικό δικαίωμα βάσει της εθνικής νομοθεσίας (χρόνος ασφάλισης & ηλικία). Στην περίπτωση αυτή, ακολουθούνται οι κανόνες του Ν. 4387/2016 ως προς τον υπολογισμό της σύνταξης.

Ως προς τον τρόπο υπολογισμού με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης και κατοικίας σε χώρα της Ε.Ε, του ΕΟΧ και στην Ελβετία, στο τμήμα της εθνικής σύνταξης, υπολογίζεται καταρχήν το θεωρητικό ποσό συνυπολογίζοντας το χρόνο ασφάλισης και τον χρόνο κατοικίας στο εξωτερικό, σαν να είναι χρόνος που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, από το θεωρητικό ποσό που προκύπτει, υπολογίζεται το πραγματικό ποσό κατ’ αναλογία του ελληνικού χρόνου ασφάλισης και κατοικίας.

Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει χρόνος κατοικίας στην Ελλάδα ή υπάρχει χρόνος κατοικίας κάτω του έτους, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συνυπολογισμού περιόδων κατοικίας και κατ’ επέκταση χορήγησης του τμήματος της εθνικής σύνταξης. Επομένως, θα δοθεί μόνο το τμήμα της ανταποδοτικής σύνταξης. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που οι περίοδοι κατοικίας στην Ελλάδα και οι περίοδοι κατοικίας σε άλλο κράτος που δύνανται να συνυπολογισθούν, δεν αρκούν για την συμπλήρωση των 15 ετών κατοικίας.

Επισημαίνεται ότι ο χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε χώρα της Ε.Ε. λαμβάνεται υπόψη για την πλήρωση της προϋπόθεσης του ασφαλιστικού δεσμού για μειωμένη σύνταξη. Επίσης, ο χρόνος επιδοτούμενης ανεργίας σε χώρα της Ε.Ε. μπορεί να ληφθεί υπόψη για την αναγνώρισή του στην Ελλάδα ως πλασματικού χρόνου του Ν. 3996/2011.

Για να δείτε αν δικαιούστε σύνταξη με συνυπολογισμό χρόνου ασφάλισης σε άλλο κράτος ή για να λάβετε συμβουλευτική αναφορικά με ζητήματα συνταξιοδότησης με χρόνο ασφάλισης σε περισσότερες χώρες, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το γραφείο μας εδώ.

*Το γραφείο μας διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε πάσης φύσεως ζητήματα εργατικού και κοινωνικοασφαλιστικού δικαίου (απολύσεις, οφειλή δεδουλευμένων αποδοχών, διεκδίκηση υπερωριών και πάσης φύσης εργατικών απαιτήσεων, άκυρη απόλυση, παράσταση σε πάσης φύσεως εργατικές διαφορές, καταμέτρηση ενσήμων, υπολογισμός ποσού σύνταξης, υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης, συντάξεις γήρατος, αναπηρίας, θανάτου κ.ο.κ). Για περαιτέρω νομικές συμβουλές ή για την ανάθεση της υπόθεσής σας στο γραφείο μας μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο τηλ. 2313 079293 ή με email στο info@siopi-law.gr. Σημειώνεται ότι απαγορεύεται βάσει Κώδικα περί Δικηγόρων η παροχή νομικών συμβουλών άνευ της ανάλογης αμοιβής (άρθρο 57 Ν. 4194/2013)*

Δάφνη I. Σιώπη

Δικηγόρος LLM

Τσιμισκή 52, Θεσσαλονίκη

Τ. 2313 079293, 6977 568673

Ε. info@siopi-law.gr, dsiopi@siopi-law.gr