Πλασματικός χρόνος ασφάλισης είναι ο χρόνος που μπορεί να αναγνωριστεί από τον ασφαλιζόμενο είτε για να θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης είτε για να αυξήσει το ποσό της σύνταξής του.
Ι. Χρόνοι που λογίζονται για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 01.01.2011
Οι ασφαλισμένοι σε φορείς κύριας και επικουρικής ασφάλισης (εκτός των ασφαλισμένων στο Δημόσιο και το ΝΑΤ) έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν από 01.01.2011 και εφεξής τους κάτωθι αναγραφόμενους πλασματικούς χρόνους, είτε με απλή προσμέτρηση είτε κατόπιν εξαγοράς. Οι χρόνοι αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος είτε για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και αφορούν αποκλειστικά σε ασφαλισμένους που θεμελιώνουν δικαίωμα με τις αυξημένες χρονικές ή/και ηλικιακές προϋποθέσεις, που διαμορφώθηκαν από 01.01.2011, όπως αυτές προβλέπονται στο άρθρο 10 του Ν. 3863/2010. Οι αναγνωριζόμενοι χρόνοι είναι:
– ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας,
– ο χρόνος προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης έως 24.06.1997,
– ο πλασματικός χρόνος παιδιών,
– ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών,
– ο χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας,
– ο χρόνος σπουδών,
– ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι δύο έτη,
– ο χρόνος κενών ασφάλισης,
– ο χρόνος απεργίας,
– ο χρόνος μαθητείας,
– ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες,
– ο χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας και μέχρι 300 ημέρες,
– ο χρόνος κατά τον οποίο ο ασφαλισμένος έλαβε σύνταξη λόγω αναπηρίας,
– ο χρόνος που μεσολαβεί από την απόκτηση του πτυχίου μέχρι την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος στους ασφαλισμένους του π. ΤΣΜΕΔΕ.
Ως προς τους βασικότερους αναγνωριζόμενους πλασματικούς χρόνους, θα πρέπει να αναφερθούν τα κάτωθι:
i. Χρόνος στρατιωτικής θητείας
Αναγνωρίζεται ως χρόνος ασφάλισης για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης που χορηγούν οι οργανισμοί κύριας και επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ο χρόνος της στρατιωτικής υπηρεσίας στις Ένοπλες Δυνάμεις, στα Σώματα Ασφαλείας, καθώς και στο Λιμενικό και στο Πυροσβεστικό Σώμα που υπηρέτησαν ως κληρωτοί ή έφεδροι οι ασφαλισμένοι των οργανισμών αυτών. Ο χρόνος της στρατιωτικής υπηρεσίας υπολογίζεται και για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος:
α. λόγω γήρατος, εφόσον ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας του και έχει πραγματοποιήσει 3.600 ημέρες ασφάλισης,
β. λόγω αναπηρίας, εφόσον ο ασφαλισμένος είναι ανατομοφυσιολογικώς ανάπηρος σε ποσοστό 67% και άνω και έχει πραγματοποιήσει 900 ημέρες ασφάλισης και
γ. λόγω θανάτου ασφαλισμένου, εφόσον η χήρα έχει υπερβεί το 60ο έτος της ηλικίας της ή τα τέκνα δεν έχουν υπερβεί το 18ο έτος της ηλικίας τους ή το 24ο, όταν σπουδάζουν, ή έχουν υπερβεί το 18ο έτος, αλλά ήταν και παραμένουν ανίκανα για εργασία πριν από τη συμπλήρωση του ορίου αυτού και ο θανών ασφαλισμένος είχε πραγματοποιήσει στην ασφάλιση ενός ή περισσότερων ομοειδών ασφαλιστικών οργανισμών μέχρι το χρόνο του θανάτου του 900 ημέρες ασφάλισης.
Η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1358/1983. Οι ασφαλιστικοί οργανισμοί που υπολογίζουν το χρόνο ασφάλισης σε ημέρες, αναγνωρίζουν 30 ημέρες ασφάλισης για κάθε μήνα στρατιωτικής θητείας.
ii. Χρόνος παιδιών
Οι ασφαλισμένοι των φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης και του ΝΑΤ, εξαιρουμένου του Δημοσίου, έχουν τη δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου παιδιών, ο οποίος ανέρχεται σε ένα έτος ή 300 ημέρες για το πρώτο παιδί και σε 2 έτη ή 600 ημέρες για το δεύτερο και μέχρι το τρίτο παιδί.
Ο μέγιστος χρόνος που δύναται να αναγνωριστεί ανέρχεται στα 5 έτη και λαμβάνεται υπόψη τόσο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης. Ο χρόνος αυτός μπορεί να αναγνωριστεί για τη συμπλήρωση του κατά περίπτωση απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης για συνταξιοδότηση και αφορά μόνο στη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος και όχι στη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας ή λόγω θανάτου.
Η δυνατότητα αναγνώρισης του πλασματικού χρόνου των παιδιών θεσπίζεται συγχρόνως και για τους δύο γονείς ασφαλισμένους σε φορείς κύριας όσο και επικουρικής ασφάλισης, υπό τις ίδιες ακριβώς προϋποθέσεις και ανεξαρτήτως του χρόνου γέννησης των παιδιών.
Ο εν λόγω πλασματικός χρόνος δεν συνυπολογίζεται σύμφωνα με τη ρητή νομοθετική πρόβλεψη για την συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης: α. των μητέρων/πατέρων ανήλικων ή ανάπηρων παιδιών και β. των ελάχιστων ημερών ασφάλισης στον Κανονισμό Βαρέων και Ανθυγιεινών Επάγγελμάτων.
iii. Χρόνος σπουδών
Αφορά στον χρόνο που απαιτείται για την απόκτηση ενός μόνο πτυχίου ανώτερης ή ανώτατης σχολής της ημεδαπής ή της αλλοδαπής ή διπλώματος επαγγελματικής κατάρτισης μεταδευτεροβάθμιου Ινστιτούτου Επαγγελματικής Κατάρτισης ή διπλώματος Σχολής Ξεναγών. Επίσης, δύναται να αναγνωριστεί και ο χρόνος σπουδών για την απόκτηση πτυχίου, μετά τη συμπλήρωση του 17ου έτους της ηλικίας, σε μέσες τεχνικές και επαγγελματικές σχολές ή σε μονάδες της δευτεροβάθμιας τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης από την έναρξη ισχύος του Ν. 576/1977 και μετά ή στο Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο. Ο χρόνος που δύναται να εξαγοραστεί είναι ίσος με τον κατά το χρόνο αποφοίτησης επίσημο ακέραιο χρόνο σπουδών της οικείας σχολής.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι σε κάθε περίπτωση η απόκτηση του πτυχίου ή διπλώματος της οικείας σχολής. Αν κατά το χρόνο φοίτησης έχει χωρήσει ασφάλιση σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ή/και επικουρικής ασφάλισης τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό ή το Δημόσιο, δεν είναι δυνατή η αναγνώριση του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος. Για τον υπολογισμό του χρόνου που δύναται να εξαγοραστεί αφαιρούμε από τον πραγματικό χρόνο σπουδών που διήνυσε ο ασφαλισμένος, το χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιήσει. Σε περίπτωση που το υπόλοιπο είναι μεγαλύτερο του επίσημου ακέραιου χρόνου σπουδών, τότε εξαγοράζει μέχρι τον μέγιστο επίσημο χρόνο.
iv. Χρόνος κενών ασφάλισης
Οι ασφαλισμένοι έχουν δικαίωμα αναγνώρισης χρόνου για τον οποίο δεν έχει χωρήσει ασφάλιση σε φορείς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης μετά την υπαγωγή για πρώτη φορά στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή στο Δημόσιο. Ο χρόνος αυτός δεν μπορεί να είναι λιγότερος από έναν πλήρη ημερολογιακό μήνα σε κάθε περίπτωση κενού ασφάλισης μεταξύ περιόδων ασφάλισης. Σε περίπτωση ασφάλισης σε περισσότερους από έναν φορείς ή στο Δημόσιο, ο ασφαλισμένος έχει δικαίωμα επιλογής του φορέα στον οποίο θα πραγματοποιήσει την αναγνώριση.
v. Χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας και λόγω τακτικής ανεργίας
Οι χρόνοι αυτοί συνυπολογίζονται χωρίς την υποχρέωση καταβολής εισφορών μόνο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και όχι για τον προσδιορισμό του ποσού της σύνταξης. Λαμβάνονται υπόψη έως 300 ημέρες ανά κατηγορία, χωρίς περιορισμό ως προς το χρόνο που έλαβε χώρα η επιδότηση.
Ο χρόνος επιδοτούμενης ασθένειας συνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση των βασικών προϋποθέσεων για τη χορήγηση σύνταξης λόγω γήρατος (4500 ημέρες ασφάλισης ή 10.000 ημέρες ασφάλισης) και όχι για τη συμπλήρωση ειδικών περιπτώσεων (π.χ. 4/5 ασφάλισης στα ΒΑΕ). Οι χρόνοι επιδοτούμενης ανεργίας και ασθένειας συνυπολογίζονται για την πλήρωση της ειδικής προϋπόθεσης των 100 ημερών ασφάλισης την τελευταία 5ετία για μειωμένη σύνταξη.
ΙΙ. Χρόνοι που λογίζονται για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης έως 31.12.2010
Παλαιοί ασφαλισμένοι που θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης έως 31.12.2010 ή από 01.01.2011 και μετά, αλλά με χρονικές ή/και ηλικιακές προϋποθέσεις οι οποίες δεν αυξήθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010, δύνανται να προβούν στην αναγνώριση των παρακάτω περιγραφόμενων χρόνων, είτε με απλή προσμέτρηση είτε κατόπιν εξαγοράς. Οι χρόνοι αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος είτε για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.
Οι αναγνωριζόμενοι χρόνοι είναι:
– ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας,
– ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών,
– ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας και μέχρι 200 ημέρες,
– ο χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας και μέχρι 200 ημέρες,
– ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι δύο έτη,
– ο χρόνος προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης (αρ. 26 Ν. 4331/2015),
– ο πλασματικός χρόνος παιδιών,
– ο χρόνος κατά τον οποίο ο ασφαλισμένος έλαβε σύνταξη λόγω αναπηρίας.
*Το γραφείο μας διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε πάσης φύσεως ζητήματα εργατικού και κοινωνικοασφαλιστικού δικαίου (απολύσεις, οφειλή δεδουλευμένων αποδοχών, διεκδίκηση υπερωριών και πάσης φύσης εργατικών απαιτήσεων, άκυρη απόλυση, παράσταση σε πάσης φύσεως εργατικές διαφορές, καταμέτρηση ενσήμων, υπολογισμός ποσού σύνταξης, υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης, συντάξεις γήρατος, αναπηρίας, θανάτου κ.ο.κ). Για περαιτέρω νομικές συμβουλές ή για την ανάθεση της υπόθεσής σας στο γραφείο μας μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο τηλ. 2313 079293 ή με email στο info@siopi-law.gr. Σημειώνεται ότι απαγορεύεται βάσει Κώδικα περί Δικηγόρων η παροχή νομικών συμβουλών άνευ της ανάλογης αμοιβής (άρθρο 57 Ν. 4194/2013)*
Δάφνη I. Σιώπη
Δικηγόρος LLM
Τσιμισκή 52, Θεσσαλονίκη
Τ. 2313 079293, 6977 568673
Ε. info@siopi-law.gr, dsiopi@siopi-law.gr