Δικαιούχοι
Ο νόμος παρέχει τη δυνατότητα σε γονείς, συζύγους και αδέλφια ατόμων με αναπηρία να συνταξιοδοτηθούν λόγω γήρατος με τη συμπλήρωση 7.500 ημερών ασφάλισης ή 25 ετών πραγματικής ασφάλισης, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις που θα αναφερθούν στη συνέχεια, ανάλογα με τη συγγενική τους σχέση. Το δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί διαζευκτικά από ένα από τα παραπάνω πρόσωπα, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος, ενώ δικαιούχοι είναι όλοι οι ασφαλισμένοι, παλαιοί και νέοι, όλων των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης πλην του Δημοσίου. Η διάταξη αποσκοπεί στη βελτίωση των συνθηκών ζωής όσων έχουν αυξημένες οικογενειακές υποχρεώσεις, ενισχύοντας τη συνταγματικά κατοχυρωμένη προστασία της οικογενειακής ζωής.
Αν οι ασφαλισμένοι συμπληρώνουν τις 7.500 ημέρες ασφάλισης έως τις 18.08.2015, συνταξιοδοτούνται χωρίς όριο ηλικίας, ενώ αν τα συμπληρώνουν μετά την ανωτέρω ημερομηνία, συνταξιοδοτούνται με ηλικιακό όριο τα 55 έτη της ηλικίας τους, το οποίο αυξάνεται με κριτήριο το έτος κατά το οποίο συμπληρώνουν τις 7.500 ημέρες ασφάλισης. Σημειώνεται ότι το δικαίωμα συνταξιοδότησης ασκείται σε έναν φορέα κύριας και έναν φορέα επικουρικής ασφάλισης και δεν ισχύει για χορήγηση δεύτερης σύνταξης εξ ιδίου δικαιώματος. Ειδικά για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ αρκεί η συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης και καταβολής ασφαλιστικών εισφορών στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι τις 31.12.2012 και 25 έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 01.01.2013 και εξής.
Θεμελίωση μέχρι 18.08.2015
Οι ασφαλισμένοι που μέχρι 18.08.2015 έχουν συμπληρώσει 7.500 ημέρες ασφάλισης συνταξιοδοτούνται χωρίς όριο ηλικίας εφόσον πληρούνται και οι κάτωθι προϋποθέσεις, ανάλογα με τη συγγενική σχέση:
Προϋποθέσεις
Για τους γονείς ανάπηρου τέκνου
α) Είναι γονείς ανάπηρου τέκνου με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.
β) Το τέκνο είναι άγαμο, δεν εργάζεται και δεν νοσηλεύεται σε ίδρυμα με δαπάνη ασφαλιστικού ή άλλου δημόσιου φορέα.
γ) Ο γονέας που πρόκειται να ασκήσει το δικαίωμα δεν πρέπει να λαμβάνει ήδη σύνταξη από άλλο ασφαλιστικό οργανισμό ή το Δημόσιο.
δ) Ο έτερος γονέας, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, θα πρέπει να εργάζεται, να μη λαμβάνει σύνταξη και να μην δικαιούται να λάβει σύνταξη. Θα πρέπει επίσης να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 2.400 ημέρες ασφάλισης ή 8 έτη πραγματικής ασφάλισης εκ των οποίων οι 600 ημέρες ή τα 2 έτη τα τελευταία 4 έτη σε φορείς κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο.
ε) Ο έτερος γονέας θα πρέπει να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση προς τον οικείο ασφαλιστικό του φορέα ή φορείς, ότι δεν έχει ασκήσει και δεν πρόκειται να ασκήσει στο μέλλον το δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις των διατάξεων για συνταξιοδότηση λόγω ανάπηρου τέκνου.
στ) Σε περίπτωση λύσης του γάμου των γονέων του ανήλικου ανάπηρου τέκνου, δεν εξετάζονται οι προϋποθέσεις που αφορούν τον έτερο γονέα, καθώς το δικαίωμα ασκείται από τον γονέα που έχει την επιμέλεια με αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Σε περίπτωση συναινετικής λύσης του γάμου, η άσκηση της επιμέλειας κατόπιν συναινετικού διαζυγίου δεν αρκεί για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης, καθώς απαιτείται η επιμέλεια του ανηλίκου παιδιού να έχει δοθεί στο διαζευγμένο γονέα με αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Αν το παιδί είναι ενήλικο, το δικαίωμα ασκείται από τον γονέα που είχε την επιμέλεια όσο ήταν ανήλικο, αν η λύση του γάμου επήλθε πριν την ενηλικίωσή του. Εάν η λύση του γάμου επήλθε μετά την ενηλικίωση, το δικαίωμα ασκείται από έναν από τους γονείς, κατόπιν μεταξύ τους συμφωνίας. Τέλος, σε περίπτωση που το τέκνο έχει τεθεί σε δικαστική συμπαράσταση, το δικαίωμα ασκείται από το γονέα που έχει οριστεί ως δικαστικός συμπαραστάτης με αμετάκλητη δικαστική απόφαση.
Σημειώνεται ότι οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται στο πρόσωπο του ετέρου γονέα αφορούν μόνο γονέα που βρίσκεται εν ζωή. Σε περίπτωση που αυτός έχει αποβιώσει, δεν προβλέπονται προϋποθέσεις που αυτός θα έπρεπε να πληρούσε ενόσω ήταν σε ζωή.
Για τους συζύγους αναπήρων
α) Ο/Η σύζυγος με την αναπηρία θα πρέπει να έχει ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
β) Ο έγγαμος βίος να έχει διαρκέσει τουλάχιστον 10 χρόνια πριν την υποβολή της αίτησης.
γ) Ο σύζυγος που πρόκειται να ασκήσει το δικαίωμα συνταξιοδότησης δεν πρέπει να λαμβάνει, ούτε να δικαιούται να λάβει σύνταξη από οποιονδήποτε οργανισμό ή το δημόσιο.
Για τα αδέλφια αναπήρων
α) Ο/Η αδελφός/η με αναπηρία θα πρέπει να έχει ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.
β) Ο/Η αδελφός/ή που πρόκειται να ασκήσει το δικαίωμα συνταξιοδότησης δεν πρέπει να λαμβάνει, ούτε να δικαιούται να λάβει σύνταξη από οποιονδήποτε οργανισμό ή το δημόσιο.
γ) Ο/Η ανάπηρος/η αδελφός/ή θα πρέπει να είναι άγαμος/η, να μην εργάζεται και να μη νοσηλεύεται σε ίδρυμα με δαπάνη ασφαλιστικού ή άλλου δημόσιου φορέα.
δ) Ο/Η αδελφός/ή που πρόκειται να ασκήσει το δικαίωμα συνταξιοδότησης θα πρέπει για τουλάχιστον μία πενταετία πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης να έχει οριστεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ως δικαστικός συμπαραστάτης του/της αδελφού/ής του ή διαζευκτικά ο/η ανάπηρος/η αδελφός/ή να συνοικεί αποδεδειγμένα με τον αιτούντα τη σύνταξη και να τον βαρύνει. Η ύπαρξη της συνοίκησης και της επιβάρυνσης αποδεικνύονται από τα έντυπα Ε1 που έχει υποβάλει ο/η αιτών/ούσα αδελφός/ή τα τελευταία 5 έτη.
ε) Οι γονείς των αδελφών να μην βρίσκονται εν ζωή ή να έχουν και αυτοί αναπηρία 67% και άνω ή να έχουν συμπληρώσει το 75ο έτος της ηλικίας τους.
Θεμελίωση από 19.08.2015 και μετά
Οι ασφαλισμένοι συγγενείς αναπήρων που συμπληρώνουν τις 7.500 ημέρες ασφάλισης μετά την 19.08.2015 συνταξιοδοτούνται με όριο ηλικίας συνταξιοδότησης το 55ο έτος, το οποίο αυξάνεται ανάλογα με το έτος κατά το οποίο συμπληρώνεται ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης, δηλαδή οι 7.500 ημέρες ασφάλισης. Πιο συγκεκριμένα, η ηλικία συνταξιοδότησης αυξάνεται σταδιακά, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα.
Ημερομηνία συμπλήρωσης των 7.500 ημερών ασφάλισης | Ηλικία συνταξιοδότησης |
19.08.2015 – 31.12.2015 | 55 ετών και 11 μηνών |
2016 | 56 ετών και 9 μηνών |
2017 | 57 ετών και 8 μηνών |
2018 | 58 ετών και 6 μηνών |
2019 | 59 ετών και 5 μηνών |
2020 | 60 ετών και 3 μηνών |
2021 | 61 ετών και 2 μηνών |
2021 και μετά | 62 ετών |
Επομένως, αν λ.χ. ο συγγενής (γονέας, σύζυγος ή αδελφός/ή) ατόμου με αναπηρία συγκεντρώσει τις 7.500 ημέρες ασφάλισης το 2016, θα μπορέσει να συνταξιοδοτηθεί, εφόσον πληροί και τις υπόλοιπες προϋποθέσεις, όταν συμπληρώσει τα 56 έτη και 9 μήνες, αν τις συμπληρώσει το 2018, θα μπορέσει να συνταξιοδοτηθεί όταν συμπληρώσει τα 58 έτη και 6 μήνες, ενώ αν τις συμπληρώσει μετά το 2021, θα μπορέσει να συνταξιοδοτηθεί στα 62 έτη.
Παραδείγματα
(από Εγκύκλιο ΕΦΚΑ Σ40/95/ 480598)
- Ασφαλισμένος αδελφός αναπήρου κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησής του (από 19/8/2015 και μετά) έχει πραγματοποιήσει τις απαιτούμενες 7500 ημέρες ασφάλισης, αλλά δεν έχει συμπληρωθεί πενταετία από το αμετάκλητο της δικαστικής απόφασης με την οποία αυτός διορίστηκε δικαστικός συμπαραστάτης του ανάπηρου αδελφού του. Ο ασφαλισμένος δεν δικαιούται σύνταξη με την εν λόγω διάταξη. Αντίθετα, εάν είχε συμπληρωθεί πενταετία από τον διορισμό του ως δικαστικού συμπαραστάτη μέχρι 18.8.2015 και πληρούνταν και όλες οι λοιπές προϋποθέσεις της εν λόγω διάταξης τόσο μέχρι την ημερομηνία αυτή όσο και κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, θα μπορούσε να συνταξιοδοτηθεί χωρίς να απαιτείται η συμπλήρωση ορισμένης ηλικίας.
- Ασφαλισμένος που γεννήθηκε το 1965 υποβάλλει αίτηση το 2021 για να συνταξιοδοτηθεί με την ειδική αυτή διάταξη ως σύζυγος ανάπηρης, έχοντας συμπληρώσει 7.500 ημέρες ασφάλισης μέχρι 18.8.2015. Σύμφωνα με γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής ΚΕΠΑ, η αναπηρία της συζύγου του με ποσοστό 80% τοποθετείται στο έτος 2021. Στην εν λόγω περίπτωση ο ασφαλισμένος θα συνταξιοδοτηθεί με τη συμπλήρωση της απαιτούμενης ηλικίας που διαμορφώνεται με κριτήριο το έτος στο οποίο τοποθετείται η αναπηρία της συζύγου, δηλαδή της ηλικίας των 61 ετών και έξι μηνών.
- Ασφαλισμένη επιθυμεί να λάβει σύνταξη με την εν λόγω διάταξη ως γονέας ανάπηρου τέκνου και υποβάλλει αίτηση το 2021. Μέχρι τις 18/8/2015 είχε συμπληρώσει τις 7500 ημέρες ασφάλισης, ενώ το τέκνο της, σύμφωνα με γνωμάτευση επιτροπής των ΚΕ.Π.Α., ήταν ήδη ανάπηρο σε ποσοστό άνω του 67%. Ωστόσο, ο σύζυγός της και έτερος γονέας δεν είχε πραγματοποιήσει έως τις 18/8/2015 τις απαιτούμενες 2400 ημέρες ασφάλισης, αλλά τις συμπλήρωσε στις 20/12/2015. Σε αυτήν την περίπτωση η ανωτέρω δεν συνταξιοδοτείται άνευ ορίου ηλικίας, αλλά, σύμφωνα με τον ανωτέρω πίνακα, με τη συμπλήρωση 55 ετών και 11 μηνών.
- Ασφαλισμένη επιθυμεί να λάβει σύνταξη με την εν λόγω διάταξη ως γονέας ανάπηρου τέκνου. Μέχρι τις 18/8/2015 είχε συμπληρώσει τις 7500 ημέρες ασφάλισης, ενώ το τέκνο της, σύμφωνα με γνωμάτευση επιτροπής των ΚΕ.Π.Α., ήταν ήδη ανάπηρο σε ποσοστό άνω του 67%, αλλά η αναπηρία αυτή διήρκεσε μέχρι τις 31/12/2020. Η ασφαλισμένη δεν δικαιούται σύνταξη με την εν λόγω διάταξη, διότι κατά το έτος υποβολής της αίτησής της (2021) δεν θα έχει την ιδιότητα της μητέρας ανάπηρου τέκνου.
Πλασματικοί χρόνοι
Για την συμπλήρωση των 7.500 ημερών ασφάλισης λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος πραγματικής και προαιρετικής ασφάλισης και μπορούν να αναγνωριστούν μόνο οι εξής πλασματικοί χρόνοι ασφάλισης:
- Ο χρόνος στρατιωτικής θητείας κατόπιν εξαγοράς
- Ο χρόνος γονικής ανατροφής παιδιών κατόπιν εξαγοράς
- Ο προβλεπόμενος από την ΕΓΣΣΕ χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας
Ανάληψη εργασίας από το ανάπηρο άτομο
Σε περίπτωση που το ανάπηρο μέλος της οικογένειας μετά τη συνταξιοδότηση του συγγενούς του (γονέα, συζύγου, αδελφού/-ής) αναλάβει εργασία ως μισθωτός ή αυτοαπασχολούμενος, ο δικαιούχος της συντάξεως οφείλει να δηλώσει την εργασία στον φορέα από τον οποίο συνταξιοδοτείται. Για όσο διάστημα διαρκεί η εργασία του αναπήρου η καταβολή της σύνταξης αναστέλλεται και επαναχορηγείται μετά τη λήξη αυτής. Η άνευ καταβολής μισθού μαθητεία, ως πρακτική άσκηση για την ολοκλήρωση προγράμματος σπουδών σε εκπαιδευτικό ίδρυμα, δεν εμπίπτει στην έννοια της εργασίας και επομένως δεν συνιστά λόγο για την αναστολή χορήγησης της σύνταξης του συγγενούς προσώπου.
Ποσό σύνταξης
Το ποσό της σύνταξης που θα χορηγηθεί στο γονέα, σύζυγο ή αδελφό πρέπει να είναι τουλάχιστον όσο το πλήρες κατώτατο όριο σύνταξης λόγω γήρατος που χορηγεί κάθε φορά ο ασφαλιστικός του φορέας.
Θέλετε να μάθετε αν έχετε τις προϋποθέσεις για να βγείτε στην σύνταξη; Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας εδώ ή να κλείσετε ραντεβού πατώντας εδώ.
*Το γραφείο μας διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε πάσης φύσεως ζητήματα εργατικού και κοινωνικοασφαλιστικού δικαίου (απολύσεις, οφειλή δεδουλευμένων αποδοχών, διεκδίκηση υπερωριών και πάσης φύσης εργατικών απαιτήσεων, άκυρη απόλυση, παράσταση σε πάσης φύσεως εργατικές διαφορές, καταμέτρηση ενσήμων, υπολογισμός ποσού σύνταξης, υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης, συντάξεις γήρατος, αναπηρίας, θανάτου κ.ο.κ). Για περαιτέρω νομικές συμβουλές ή για την ανάθεση της υπόθεσής σας στο γραφείο μας μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο τηλ. 2313 079293 ή με email στο info@siopi–law.gr. Σημειώνεται ότι απαγορεύεται βάσει Κώδικα περί Δικηγόρων η παροχή νομικών συμβουλών άνευ της ανάλογης αμοιβής (άρθρο 57 Ν. 4194/2013)*
Δάφνη I. Σιώπη
Δικηγόρος LLM
Τσιμισκή 52, Θεσσαλονίκη
Τ. 2313 079293, 6977 568673
Ε. info@siopi-law.gr, dsiopi@siopi-law.gr
καλησπερα σας λέγομε Ζαχαρακης Γεωργιος και έχω σύζυγο με 67% αμεα και κόρη με 81% . μπορω να καταθεσω για συνταξη ;
Καλησπέρα σας! Επικοινωνήστε μαζί μας είτε τηλεφωνικά είτε με email για να σας πούμε τι θα χρειαστούμε ώστε να εξετάσουμε αν μπορείτε να βγείτε σε σύνταξη.