Ως γνωστόν, ο Νόμος 5078/2023 επέφερε σημαντικές αλλαγές στην κοινωνική ασφάλιση και συγκεκριμένα στο θεσμικό πλαίσιο απασχόλησης των συνταξιούχων εξ ιδίου δικαιώματος, λόγω γήρατος ή λόγω αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ. Ο νέος νόμος παρέχει κίνητρα σε όσους ήδη λαμβάνουν σύνταξη προκειμένου να επανενταχθούν στην αγορά και να συμπληρώσουν το εισόδημά τους αναλαμβάνοντας νόμιμη και δηλωμένη εργασία χωρίς να υπόκεινται σε περικοπή της σύνταξής τους.
Πιο συγκεκριμένα, μέχρι πρότινος προβλεπόταν ότι για τους συνταξιούχους του ΕΦΚΑ, οι οποίοι είχαν αναλάβει ή αναλάμβαναν εργασία ή δραστηριότητα ή αποκτούσαν ιδιότητα υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ, οι ακαθάριστες συντάξεις (κύριες και επικουρικές) καταβάλλονταν μειωμένες κατά ποσοστό 30% για όσο χρονικό διάστημα απασχολούνταν ή διατηρούσαν την ανωτέρω ιδιότητα ή δραστηριότητα. Η μείωση της σύνταξης κατά 30%, εφαρμοζόταν μάλιστα ανεξαρτήτως εάν ο συνταξιούχος παρείχε εργασία με μειωμένη απασχόληση.
Από την 01.01.2024, ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου νόμου, καταργήθηκε η περικοπή του 30% της σύνταξης, αφήνοντας ακέραιο το ποσό της σύνταξης στους απασχολούμενους συνταξιούχους. Αντί της περικοπής θα παρακρατείται πλέον από τον μισθό τους ένας μη ανταποδοτικός πόρος υπέρ του e-ΕΦΚΑ. Περισσότερα για το νέο νομοθετικό πλαίσιο μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Στο παρόν άρθρο θα περιγράψουμε αναλυτικά την διαδικασία υποβολής δήλωσης για την απασχόληση συνταξιούχου στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχει δημιουργηθεί για τον σκοπό αυτό από τον e-ΕΦΚΑ και θα εκθέσουμε τα βασικά σημεία που πρέπει να προσέξουν οι συνταξιούχοι.
Με βάση, λοιπόν, το νέο νομοθετικό πλαίσιο, τα πρόσωπα που είναι ήδη συνταξιούχοι ή υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης οφείλουν μέχρι την τελευταία ημέρα του μήνα ανάληψης της απασχόλησης ή μέχρι την τελευταία ημέρα του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης χωρίς διακοπή της απασχόλησης, να εισέλθουν στην ηλεκτρονική υπηρεσία δήλωσης απασχόλησης συνταξιούχων του e-ΕΦΚΑ και να δηλώσουν υπεύθυνα την έναρξη και τα χαρακτηριστικά της απασχόλησής τους.
Η είσοδος πραγματοποιείται κατόπιν αυθεντικοποίησης με τη χρήση των κωδικών διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (taxisnet).
Στην ηλεκτρονική υπηρεσία δηλώνεται υπεύθυνα: (α) Η ημερομηνία έναρξης της απασχόλησης ως συνταξιούχος, (β) Ο τύπος της σύνταξης ή η υποβολή αίτησης για συνταξιοδότηση, (γ) Η κατηγορία απασχόλησης, (δ) Η συνδρομή των προϋποθέσεων για εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ.
Σε περίπτωση μη μισθωτών, ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοτελώς απασχολουμένων, και αγροτών, πριν ή μετά τη δήλωση στην ηλεκτρονική υπηρεσία απαιτείται και η εγγραφή/επανεγγραφή/μεταβολή στο μητρώο μη μισθωτών.
Τα πρόσωπα που είναι υπόχρεοι της σχετικής δήλωσης υποχρεούνται να δηλώσουν στην ηλεκτρονική υπηρεσία τη διακοπή της απασχόλησης ή την παύση ισχύος των προϋποθέσεων εξαίρεσης από την καταβολή εισφορών ή και πόρου. Η δήλωση υποβάλλεται μέχρι το τέλος του μήνα διακοπής ή παύσης ισχύος των προϋποθέσεων.
Παράλειψη της δήλωσης για την έναρξη της απασχόλησης επιφέρει χρηματική κύρωση ίση με δώδεκα (12) μηνιαίες κύριες και επικουρικές συντάξεις. Για τον προσδιορισμό του ποσού λαμβάνεται υπόψη το πληρωτέο ποσό της σύνταξης του μήνα διαπίστωσης της παράβασης.
Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ σε ετήσια βάση δεν μπορεί να υπερβαίνει το δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7 του ν. 4387/2016, όπως εκάστοτε ισχύει. Το ανώτατο ετήσιο όριο του επιβαλλόμενου πόρου ισχύει για το σύνολο των ασφαλιστέων απασχολήσεων του συνταξιούχου.
Μόλις πριν λίγες ημέρες, λοιπόν, άνοιξε η πλατφόρμα για την υποβολή των σχετικών δηλώσεων στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ. Τα βασικά σημεία που πρέπει να προσέξουν οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι κατά την υποβολή των σχετικών δηλώσεων είναι τα εξής:
– Πρέπει να υποβληθεί ξεχωριστή δήλωση για κάθε κατηγορία απασχόλησης (βλ. α. μισθωτοί και καταβάλλοντες εισφορές σύμφωνα με το άρθρο 38 και την παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, β. μη μισθωτοί (ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενοι), γ. αγρότες, δ. μισθωτοί μηχανικοί και έμμισθοι δικηγόροι, ε. αμειβόμενοι με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.), στ. αμειβόμενοι με εργόσημο του π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ζ. αμειβόμενοι με εργόσημο του π. ΟΓΑ, η. απασχολούμενοι σε Φορέα Γενικής Κυβέρνησης (κάτω των 62), θ. ειδικές κατηγορίες για τις οποίες δεν υποβάλλεται αναλυτική περιοδική δήλωση σε μηνιαία βάση, ι. άλλη περίπτωση με βάση τις ανάγκες του Φορέα). Δηλαδή, αν κάποιος συνταξιούχος έχει παράλληλη απασχόληση, πρέπει να υποβάλει ξεχωριστή δήλωση για την κάθε απασχόληση.
– Στην πλατφόρμα πρέπει να δηλώνεται και η διακοπή της απασχόλησης ή η παύση ισχύος των προϋποθέσεων εξαίρεσης από την καταβολή εισφορών ή και πόρου. Η δήλωση υποβάλλεται μέχρι το τέλος του μήνα διακοπής ή παύσης ισχύος των προϋποθέσεων.
– Στις περιπτώσεις των μη μισθωτών (ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενοι) των αγροτών, πριν ή μετά τη δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα απαιτείται και η εγγραφή/επανεγγραφή/μεταβολή στο μητρώο μη μισθωτών, εφόσον δεν είναι ήδη ασφαλισμένοι στο μητρώο του e-ΕΦΚΑ για την ασκούμενη δραστηριότητα.
– Για τους ήδη συνταξιούχους ή ήδη αιτηθέντες σύνταξη η προθεσμία είναι τετράμηνη και λήγει 30 Ιουνίου 2024. Για όσους αιτούνται ή συνταξιοδοτούνται μετά την 1.3.2024 η προθεσμία είναι το τέλος του μήνα εντός του οποίου εκδίδεται η συνταξιοδοτική απόφαση ή υποβάλλεται η αίτηση σύνταξης.
– Η υποχρέωση υποβολής της σχετικής δήλωσης στην πλατφόρμα υπάρχει και για όσους υποβάλλουν αίτηση για χορήγηση σύνταξη με συνέχιση απασχόλησης, παρά το γεγονός ότι η συνέχιση της απασχόλησης δηλώνεται κατά την υποβολή της αίτησης για την σύνταξη.
– Οι μισθωτοί ασφαλισμένοι πρέπει να δηλώσουν την συνταξιοδότησή τους ή την υποβολή της αίτησης σύνταξης όχι μόνο στην πλατφόρμα, αλλά και στον εντολέα/εργοδότης τους, ώστε η κράτηση να γίνεται επί των αποδοχών τους, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην εγκύκλιο 7/2024 του eΕΦΚΑ (σχετικά με τον μη ανταποδοτικό πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ, μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ).
Αν επιθυμείτε να αναλάβουμε την υποβολή της ηλεκτρονικής δήλωσης απασχόλησης για λογαριασμό σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας εδώ.
*Το γραφείο μας διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε πάσης φύσεως ζητήματα εργατικού και κοινωνικοασφαλιστικού δικαίου (απολύσεις, οφειλή δεδουλευμένων αποδοχών, διεκδίκηση υπερωριών και πάσης φύσης εργατικών απαιτήσεων, άκυρη απόλυση, παράσταση σε πάσης φύσεως εργατικές διαφορές, καταμέτρηση ενσήμων, υπολογισμός ποσού σύνταξης, υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης, συντάξεις γήρατος, αναπηρίας, θανάτου κ.ο.κ). Για περαιτέρω νομικές συμβουλές ή για την ανάθεση της υπόθεσής σας στο γραφείο μας μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο τηλ. 2313 079293 ή με email στο info@siopi-law.gr. Σημειώνεται ότι απαγορεύεται βάσει Κώδικα περί Δικηγόρων η παροχή νομικών συμβουλών άνευ της ανάλογης αμοιβής (άρθρο 57 Ν. 4194/2013)*
Δάφνη I. Σιώπη
Δικηγόρος LLM
Τσιμισκή 52, Θεσσαλονίκη
Τ. 2313 079293, 6977 568673
Ε. info@siopi-law.gr, dsiopi@siopi-law.gr